ISO 16890 standardına dayalı olarak hava filtrelerinin seçilmesi, iç hava kalitesinin iyileştirilmesi ve HVAC (Isıtma, Havalandırma ve Klima) sistemlerinin verimliliğinin artırılması açısından önemlidir. Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) pazarında önemli bir rol oynayan filtre üreticilerini içeren Eurovent Birliği üyeleri, ‘Eurovent REC 4/23’ belgesini yayınlamıştır. Bu belge, ISO 16890 standartlarına göre gerekli iç hava kalitesini elde etmek için filtre seçimine ilişkin öneriler sunar ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) çalışmalarına dayanır. İstenilen iç hava kalitesini elde etmek için dış havadaki partikül konsantrasyon değerleri, genel havalandırma ve endüstriyel kullanıma göre sınıflandırılmıştır. Gerekli besleme havası (SUP) kalitesi, istenen iç hava kalitesine ulaşmak için önerilen filtreleme verimliliği yoluyla elde edilir.
- Eurovent REC 4/23’e göre, dış ortam havası(ODA; Açık Hava), üç gruba ayrılmıştır.
- Eurovent REC 4/23’e göre, iç mekan besleme havası (SUP), beş kategoriye ayrılmıştır.
- WHO kılavuzlarına göre gereken verimliliği sağlayacak filtrelerin seçimi, dış hava (ODA) ve besleme hava (SUP) kategorilerinden faydalanılarak yapılır.
Tablo 1: Önerilen min. ODA ve SUP kategorisine bağlı olarak ePMx filtreleme verimliliği. µg/m³ cinsinden yıllık ortalama PMx değerleri
* Minimum filtreleme gereksinimleri ISO PM1 %50, son filtre aşamasını ifade eder
** Minimum filtreleme gereksinimleri ISO PM2.5 %50, son filtre aşamasını ifade eder
EN ISO 16890'a göre derecelendirilmiş filtre sınıfları, önerilen minimum verimliliği karşılar
Tablo 1’de verilen önerilen minimum filtrasyon verimliliği, alternatif uygun filtre sınıflarının (tek aşamalı filtreleme) uygulanması veya farklı filtre sınıflarının kombinasyonlarıyla (çok aşamalı filtreleme) elde edilebilir.
Bu, bir filtreleme sisteminin farklı kriterler açısından, özellikle de enerji verimliliği açısından optimizasyonunu sağlar. Enerji verimliliğinin optimizasyonu, hem partikül ayırma verimliliği hem de ilgili filtrelerin Eurovent enerji derecelendirmesi seçiminde ortaklaşa dikkate alınarak kolayca gerçekleştirilebilir.”
Filtrenin ISO derecesine dayanarak gerçek bir filtreleme verimliliği doğrudan belirlenebilir, filtre için teknik veri tablosunda bulunan derecelendirilmiş ePM fraksiyonları için verimlilikler ve çoklu aşamalı filtreleme için sunulan kombinasyon filtreleme verimliliği formülü yardımıyla, diğer dereceler için verimlilik hesapları yapılabilir. Seçimi kolaylaştırmak amacıyla aşağıdaki Tablo 7’de ilgili ODA/SUP kategorileri için önerilen filtreleme verimliliğini karşılayan bazı sınıf örnekleri sunulmuştur. Bu tablonun kapsamlı olmadığını ve en uygun seçim için bir filtre tedarikçisiyle iletişime geçilmesi tavsiye edildiğini vurgulamak gerekir.
Filtrasyon sadece iç hava kalitesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda HVAC sistemlerini korumayı da amaçlar. Dolayısıyla, ilk aşama filtresinin verimliliği ePM10’da en az %50 olmalıdır. Nemlendirme yapılan uygulamalarda, nemlendirme hücresinden çıkan havanın verimliliği ePM2.5’te en az %65 olmalıdır. İstenen hava kalitesini sağlamak için tüm filtre seçimi önerilerini dikkate aldığımızda göz önünde bulundurulması gereken bir diğer önemli parametre enerji tüketimi maliyetidir. Enerji verimliliği açısından, aynı çalışma koşulları altında rakiplerine kıyasla daha düşük başlangıç basınç düşümü, daha büyük filtrasyon alanı ve daha uzun işletme ömrüne sahip filtre modelleri tercih edilmelidir. Son kullanıcılar ve operatörler, Eurovent REC 4/21-2018’e göre enerji verimliliği konusundaki filtre üreticilerinin önerilerini takip ederek enerji tasarrufunda iyileştirmeler yapabilirler.
EN 16798-3:2017 standardında belirtilen şartlara göre, dış hava (ODA) koşullarının uygun olmadığı ve istenilen besleme havası (SUP) koşullarının gerekli olduğu durumlarda partikül filtreleri ile gaz fazı filtrelerinin birlikte kullanılması tavsiye edilmektedir.
ISO 16890 standardına göre yapılan hava filtresi seçimi, işleme ekipmanlarını, havalandırma kanallarını, bağlantı parçalarını ve ürünleri korumaya yardımcı olur.
